وبلاگ دیجی پاورپوینت

 

در محیط های صنعتی با وجود ماشین آلات و ابزار فراوان، غالبا کارگران در معرض خطرات گوناگون قرار دارند، با پیشرفت فن آوری و افزایش کاربرد ماشین آلات در تولید نیز مخاطرات و احتمال بروز حوادث در اینگونه محیط ها فزونی می گیرد. ایمنی صنعتی علمی است که در پیشگیری از بروز حوادث در محیط کار به یاری انسان می شتابد و همواره در راستای حفاظت و حراست از نیروی کار و سرمایه گام بر می دارد.

 

 

بهداشت صنعتی چیست ؟ 

 

 بهداشت صنعتی شاخه ای از علم بهداشت حرفه ای است که از بروز بیماریهایی که در محل کار توسط عوامل شیمیایی ، فیزیکی ، و بیولوژیکی بوجود می آید ، جلوگیری میکند . پزشک فقط تشخیص و درمان بیماریها و آسیب دیدگی ها را انجام میدهد ، ولی یک متخصص  بهداشت صنعتی، تشخیص ، ارزیابی و کنترل وضعیت کار را که ممکنه باعث بیماریهای شغلی در میان کارگران شود را بر عهده دارد . به عنوان یک کوشش واضح بهداشتی ، بهداشت صنعتی سعی میکند مشکلات را قبل از اینکه وضعیت به بیماری منجر شود ، حل کند . بیشتر از چندین سال است که محل اصلی بهداشت صنعتی فراتر از کارخانجات و معادن بلکه به بخشهای خدماتی و اداری نیز توسعه یافته است . بنابراین واژه صنعتی و حرفه ای به جای هم ، همراه کلمه بهداشت بکار میروند .

 

رعایت ایمنی و بهداشت در محیط کار 

از وقوع لغزش و سقوط جلوگیری کنید

 طبق آمار مرکز آمار کارگران در سال 2013، سقوط و لغزش دومین عامل جراحات یا بیماری‌های غیرکشنده‌ی محیط کار بوده است    . بر اساس استاندارد سطوح اداره‌ی ایمنی و بهداشت محیط کار آمریکا   OSHA، همه‌ی محیط‌های کار باید تمیز و منظم و کاملا بهداشتی نگه داشته شوند. این قانون معابر، انبارها و اتاق‌های خدمات را شامل می‌شود. کف زمین باید خشک و تمیز باشد. در جایی که فرایندهای خیس انجام می‌شود، حتما باید زه‌کشی وجود داشته باشد. برای جلوگیری از وقوع لغزش و سقوط، مرکز ایمنی و بهداشت محیط کار کانادا CCOHS موارد زیر را پیشنهاد می‌دهد:

• گزارش دادن و پاک نمودن قطره‌ها و چکه‌ها
• خالی نگه داشتن راهرو‌ها و خروجی‌ها از اقلام موجود در محیط کار
• نصب آینه و علائم هشدار در نقاط کور
• ترمیم یا تعویض کف‌‌پوش فرسوده، آسیب‌دیده و پاره شده
• استفاده از قطره‌گیر و محافظ

بر اساس نظر OSHA، استفاده از پادری، پلتفرم، کف‌پوش‌های کاذب یا سایر کف‌پوش‌های خشک‌کن در جاهایی که می‌توانند کمک‌کننده باشند، بسیار مفید است. زمین محیط کار باید خالی از میخ‌های نیمه کوبیده، خرده‌های چوب و فلز یا سایر مواد و تخته‌ های سوراخ و لق باشد.

 

خطرات آتش‌ سوزی را برطرف نمایید

کارکنان وظیفه دارند که از جمع شدن مواد قابل‌اشتعال غیرضروری جلوگیری کنند. بر اساس استاندارد مواد خطرناک (1910.160) OSHA، زباله‌های قابل‌اشتعال باید در محفظه‌هایی مخصوص جمع‌آوری شده و روزانه دفع شوند.

شورای ایمنی ملی آمریکا در دستورالعمل ایمنی سرپرستان به تدابیر پیشگیرانه‌ی زیر در خصوص حفظ ایمنی در برابر آتش‌سوزی اشاره می‌کند: 

مواد قابل‌ اشتعال را تنها به مقدار مورد نیاز در محیط کار نگه‌داری کنید. وقتی نیازی به این مواد نباشد، باید آنها را به یک انبار ایمن انتقال دهید. 

مواد قابل‌ اشتعال و زودسوز را در محلی مشخص و دور از منابع احتراق نگه‌داری کنید. 

از آلوده شدن لباس‌ خود با مایعات قابل‌اشتعال جلوگیری کنید. در صورت وقوع این اتفاق، لباس‌های خود را تعویض نمایید. 

نباید هیچ مانعی در راهروها و درب‌های خروج‌ اضطراری وجود داشته باشد. درب‌های منتهی به راه‌پله‌ها باید بسته نگه داشته شوند. از انباشتن کالاها یا اقلام در راه‌پله‌ها اجتناب کنید. 

مواد اولیه‌ را حداقل 46 سانتی‌متر از آب‌پاش‌های خودکار، کپسول‌های آتش‌نشانی و کنترل‌کننده‌های آب‌پاش‌ها دور نگه دارید. وجود فاصله‌ی 46 سانتی‌متری لازم و ضروری است اما فاصله‌ای بین 61 تا 92 سانتی‌متری توصیه می‌شود. مواد انباشته تا سقف باید یک فاصله‌ی 92 سانتی‌متری را حفظ کنند. اگر این میزان انباشت بیش از 457 سانتی‌متر ارتفاع داشته باشد، فاصله تا سقف باید 2 برابر شود. دستورالعمل‌های اجرایی از جمله دستورالعمل ایمنی (Life Safety Code) و ANSI/NFPA 101-2009 باید چک شوند.

خطرات موجود در محیط‌های الکتریکی حتما باید گزارش و دستوراتی برای رفع آن صادر شود.

 

میزان گرد و غبار را کنترل کنید

بر اساس نظر اتحادیه‌ی ملی محافظت در برابر آتش، انباشتگی بیش از 1/32 گرد و غبار در هر اینچ یا 0/8 میلی‌متر که باعث پوشیدگی حداقل 5 درصد سطح اتاق می‌شود می‌تواند منجر به انفجاری شدید گردد. این انباشتگی گرد و غبار به ضخامت یک سکه یا گیره‌ی کاغذ است. استاندارد NFPA 654 که استاندارد پیشگیری از آتش‌سوزی و انفجار گرد و غبار است، بر شناسایی نواحی خطرناک، کنترل گرد و غبار و فعالیت‌های ایمنی و بهداشتی تاکید می‌نماید. این استاندارد بیان می‌کند که مکش گرد و غبار روشی مطلوب برای تمیز کردن است. تی کشیدن و با آب شستن هم از گزینه‌های دیگر می‌تواند باشد. استفاده از پمپ‌های باد نیز برای سطوح نا‌ایمن یا غیرقابل‌دسترس مجاز است.

به نظر مرکز ایمنی و بهداشت محیط کار کانادا ( CCOHS )،مکنده‌های صنعتی می‌توانند دیوارها، سقف‌ها، ماشین‌آلات و سایر مکان‌ها را تمیز کنند.

 

میزان تکرار فعالیت‌های ایمنی و بهداشتی را مشخص نمایید

همه‌ی کارکنان باید در فعالیت‌ های ایمنی و بهداشتی به ویژه مرتب‌سازی محیط کار شرکت کنند، خطرات ایمنی را گزارش دهند و ترشحات و قطرات ریخته شده را تمیز نمایند. پیش از پایان شیفت، کارکنان باید محیط کار خود را بازرسی و تمیز کنند و مواد غیرقابل استفاده را دور بریزند. این کار می‌تواند زمان لازم برای تمیزکاری در دفعات بعدی را کاهش دهد.

میزان تولید خرده‌ریزه‌ها یا مواد آلوده در محیط کار می‌تواند میزان تکرار فعالیت‌های مربوط به ایمنی و بهداشتی را مشخص نماید. به نظر نورتون، یک شرکت باید ترکیبی از تمیزکاری کلی و مفصل و تمیزکاری سبک و پرتکرار شامل رفت‌و‌روب و پاک‌سازی ترشحات را در برنامه‌ی خود قرار دهد.

 

تفکر درازمدت داشته باشید

فعالیت‌های ایمنی و بهداشتی، تدابیر یک باره نیستند و باید به همراه نظارت و ارزیابی ادامه پیدا کنند. اسناد و گزارشات را نگه‌داری کنید، یک برنامه‌ی زمانبندی برای بازرسی داشته باشید، خطرات احتمالی را گزارش کنید و به کارکنان لزوم استمرار انجام فعالیت‌های ایمنی و بهداشتی را گوشزد کنید. اهداف و انتظاراتی تعیین کنید و ارزیابیهای خود را بر مبنای این اهداف انجام دهید.

 

نظم و نظافت کارگاهی 

در دیدگاه جدید مدیریتی مهارت کارگر خط تولید و نیز شرایط تولید و محیط کارخانه و کیفیت محصول است که تعیین کننده فروش و سود شرکت است. پاکیزگی در سیستم پنج سین مدیریتی ژاپن یعنی پاکیزگی، انسان، ماشین آلات، مواد و محیط می باشد. جهت دستیابی به صنعتی منضبط و کارگاهی تمیز با کارگران بهره ور و کاهش ریخت و پاش راهکارهای زیر توصیه می شود:

1. علامت گذاری و نوشتن مشخصات مواد و یا قطعاتی که در داخل قوطی ها و یا بشکه ها هستند و نوع آنها مشخص نیست.
2. لوازم ضروری از لوازم غیر ضروری تفکیک شده و وسائل غیر ضروری از محیط کار دور نگه داشته شوند.
3. ماشین آلات و تجهیزات مورد استفاده و کف سالنها و راهروها بعد از هر شیفت تمیز شوند.
4. اقلام پر مصرف در نزدیکی محل مصرف قرار داده شوند
5. برای نظافت و بهداشت شخصی کارگران باید یک برنامه مدون وجود داشته باشد.

 

رنگ و کاربرد آن در صنعت

طبق استاندارد ANSI هر رنگ دارای کاربرد ویژه ای بوده و در موارد خاصی بکار میرود.
قرمز: رنگ قرمز علامت توقف (کلیدهای توقف اضطراری) و تجهیزات پیشگیری و مبارزه با حریق مانند جعبه های هشدار دهنده، سطلهای شن و ... را نشان می دهد.

نارنجی: این رنگ برای نشان دادن خطر بکار می رود. مثلا برای نشان دادن قسمتهای متحرک ماشین که می تواند ایجاد له شدگی، بریدگی و ... بکند و نیز اگر حفاظ ماشین برداشته شود با این رنگ نشان می دهند.
سبز: برای نشان دادن راههای تخلیه، نجات، پستهای کمکهای اولیه، اجازه عبور وسایل نقلیه و بطور کلی معرف تاسیسات حفاظتی است. رنگ سبز یعنی رنگ ایمنی.

آبی: از آنجاییکه آبی رنگ اصلی هشدار دادن می باشد برای نشان دادن خطر بکار میرود. کاربرد آن شامل برچسب زدن برای هشدار دادن به منظور جلوگیری از شروع و به راه افتادن ماشین هایی که تحت تعمیر بوده و کارگر در آنها مشغول بکار می باشد.

زرشکی (ارغوانی ): برای مشخص کردن خطر تابش اشعه هایی نظیر ایکس، آلفا، بتا، گاما، پروتون و ... بکار می رود. این رنگ به همراه پره های شکسته شده در یک زمینه زرد برای نشان دادن اتاقها و محلهایی است که در آنجا مواد رادیواکتیو ذخیره یا جابجا می شود.

زرد: برای نشان دادن احتیاط، مخاطرات فیزیکی نظیر برخورد، سر خوردن، افتادن و ماندن بین چیزی بکار میرود.

سیاه و سفید: برای راهروهای رفت و آمد و خطوط جهت یابی بکار می رود.

سیاه و زرد: برای نشان دادن مسیر حرکت وسایل نقلیه مثل لیفتراک بکار میرود. مهمترین کاربرد رنگ در صنعت نشان دادن هویت لوله ها است.

 ایمنی و بهداشت صنعتی چیست؟

پوشش ایمنی

در هنگام کار با دریل ها، اره برقی، رنگ پاش ماسه پاش و سایر ابزاری که تولید براده، تراشه و ذرات معلق مینمایند، حتماً از وسایل حفاظتی صورت خصوصاً عینک ایمنی استفاده کنید.

در هنگام کار با ابزاری که تولید صدای بیشتر از حد مجاز می نمایند از گوشی ایمنی مناسب استفاده کنید.
برای حفاظت از پای خود، کفش ایمنی بپوشید.

انگشتری، حلقه و سایر وسایل زینتی را از دست خود خارج کنید، زیرا این وسایل به قسمت های گردنده ابزار گیر کرده و باعث صدمه به دست شما می شوند.

در هنگام کار با ابزاری که دارای قطعات گردنده می باشند از پوشیدن دستمال گردن، شال، لباس های آستین گشاد و لباس کار هائی که قسمت هایی از آن پاره شده خودداری کنید.

 

ایمنی ابزار برقی

ابزار برقی می توانند ایجاد اتصال کوتاه نمایند، اتصال کوتاه می تواند شما را دچار شوک کرده، به ابزار صدمه برساند و یا ایجاد آتش سوزی بنماید.

 

برای اجتناب از اتصال کوتاه :

از ابزار برقی که دارای پوشش عایق باشند استفاده کنید.
برای ابزار برقی حتماً سیم اتصال بکشید (خصوصاًابزاری که فاقد پوشش عایق هستند)
حتی الامکان از پلاک های سه شاخه استفاده کنید.
ابزار برقی را بوسیله سیم آنها بلند یا حمل نکنید.
سیم های زده دار ابزار برقی را تعویض نمایید.
برای خارج کردن پلاک از پریز، آن را محکم بگیرید و بکشید، هیچگاه سیم پلاک را نکشید.
قبل از اتصال پلاک به پریز، بررسی نمائید که سوئیچ وسیله خاموش باشد.
ابزار برقی را در حالت روشن روی زمین نگذارید.

ادامه مطلب و دانلود