برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه | نگهداری و تعمیرات PM
•
پس از دهه 50 میلادی به تدریج با خودکار شدن و پیوسته شدن خطوط تولید، هزینه های تعمیرات اضطراری نیز بالا رفت و در سال 1953 اولین کتاب در زمینه نت پیشگیرانه در آمریکا منتشر شد. سال 1950 سال رونق طراحی ماشین‌آلات مکانیزه بوده و این ایام ، شروع وابستگی صنایع به ماشین آلات مکانیزه و اتوماسیون بوده است . با افزایش بیش از پیش اتوماسیون ، مساله خرابی ها و از کارافتادگی تجهیزات هم از اهمیت بیشتری برخوردار شد ؛ پس از مدتی روند افزایش خرابی ها و شکست ها به گونه‌ای شد که کمیت و کیفیت محصولات تولیدی را تحت‌الشعاع قرار داد و باعث افزایش سطح نارضایتی صاحبان صنایع و نیز مشتریان آنها شد.
تعریف نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه
سرویس نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) مجموعه فعالیت ها و روش های منظم و دوره ای است که به منظور بررسی وضعیت موجود, به روز رسانی و حفظ تجهیزات در شرایط مطلوب,انجام می شود. به نحوی که افزایش بهره وری و کاهش فرسایش تجهیزات و در نتیجه کاهش هزینه های سنگین خرید و تعمیرات قطعه برای مجموعه به حداقل برسد.
هدف اصلی نظام نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه یا PM چیست ؟
هدف اصلی نظام نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه (PM) ، ایجاد روشی سیستماتیک جهت کنترل وضعیت تجهیزات و دستگاه‌های موجود و بهینه کردن توانایی‌های آنها به منظور رسیدن به حداکثر کارآیی و کاهش نرخ خرابی و از کار افتادگی آنها است.
اهداف اجرای PM چیست ؟
1- افزایش دوره عمر مفید دستگاه ها و تجهیزات
2- افزایش قابلیت اطمینان دستگاه ها و تجهیزات
3- افزایش کارایی کل تجهیزات
4- کاهش تعمیرات اتفاقی دستگاه ها و ماشین آلات
5- کنترل توقفات و جلوگیری از خرابی های عظیم به دلیل بروز یک اشکال جزیی و کم نمودن تعداد دفعات از کار افتادن تجهیزات
6- کنترل موجودی قطعات یدکی در انبار و ایجاد نظم و ترتیب و استاندارد کردن امور مربوطه
7- کاهش هزینه های تعمیرات تکراری و متوالی و در نتیجه استفاده بهتر از قطعات یدکی
8- افزایش کیفیت راهبری و جلوگیری از اتلاف وقت و جلوگیری از فراموشی برخی از تعمیرات در زمان توقف
9- زمان سنجی و روش سنجی فعالیت های تعمیری و تولیدی و در نتیجه بالا بردن بهره وری
وظایف اصلی برنامه PM عبارت است از:
- شناسائی فعالیت
- برنامه ریزی فعالیت
- زمانبندی فعالیت
- انجام فعالیت
- پیگیری آنالیز
امتیازات نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه
الف. افزایش در دسترس بودن تجهیزات
ب. افزایش ایمنی کاری
ج. کاهش زمان توقف پیش بینی نشده
د. بهبود توزیع حجم کار، بطور نسبی انجام نگهداری و تعمیر را آسانتر می نماید.
عیوب نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه
الف. توقف های پیش بینی نشده بطور کامل ازبین نمی رود.
ب. در نظر گرفتن منابع مالی کافی برای هرگونه احتمال
ج. اجرای نگهداری و تعمیرات هزینه بر، برای تمامی تجهیزات، و حتی نگهداری و تعمیر زودهنگام و غیر ضروری تجهیزات سالم
د. بسیاری از برنامه های PM شامل بررسی کافی سوابق استفاده از دستگاه نمی شود. این مسئله منجر به افزایش این احتمال خواهد شد که بسیاری از قطعات تعویض شده، حتی کمتر از میزان پیش بینی شده فرسوده شده اند.
ه. بسیاری از برنامه های PM ، شامل اطلاعات کافی در مورد سوابق کاری دستگاه نمی باشند و منجر به افزایش این احتمال خواهد شد که قطعات تعویضی حتی زودتر از پیش بینی فرسوده شوند.
مواردی که کاربرد تعمیرات و نگهداری پیشگیرانه در آنها مناسب است :
- قطعه ای که یک عملکرد عملیاتی حیاتی داشته باشد.
- احتمال خرابی یا از کار افتادگی در آن به مرور زمان یا با استفاده بیشتر وجود داشته باشد.
- حالتی از خرابی یا از کار افتادگی را داشته باشد که از طریق تعمیرات منظم قابل پیشگیری باشد (و پیشروی نکند).
مواردی که کاربرد تعمیرات و نگهداری پیشگیرانه در آنها مناسب نیست :
- مواردی که خرابی آنها تصادفی بوده و ربطی به عملیات تعمیرات و نگهداری ندارد. (مانند بردهای الکترونیکی)
- قطعاتی که یک عمل حیاتی انجام نمی دهند.
مزایا و معایب نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه
تعمیرات واکنشی (تعمیرات اضطراری) و برنامه ریزی نشده هزینه های سربار زیادی به بار می آورند که از طریق برنامه ریزی قابل پیشگیری می باشند. از جمله هزینه های تعمیرات پیش بینی نشده عبارتند از هزینه تولید از دست رفته، هزینه های بالاتر قطعات و هزینه ارسال آنان و همچنین زمان صرف شده برای پاسخ به شرایط اضطراری و تشخیص خطاهای تجهیزات از کار افتاده. در برنامه های پیشگیرانه تعمیر و نگهداری ممکن است تعمیرات بیش از نیاز رخ دهند. و تا زمانی که به یک تناوب بهینه برای به حداقل رساندن تعمیرات دست پیدا نکنیم تعداد تکرار این تعمیرات ممکن بیش از حد یا کمتر از میزان مورد نیاز باشد.
اورهال چیست ؟
اورهال در لغت به معنای بازبینی کردن، معاینه کردن، بررسی کردن، تعمیر کامل کردن و پیاده سوار کردن و بازدیدموتور می باشد. اورهال یا بازآماد و بروزسانی به تعمیرات اساسی پالایشگاه ها، پتروشیمی ، نیروگاه ها و سایر تجهیزات در شبکه گفته می شود بدین معنی که تعمیرات اساسی یا بازسازی، قبل از رسیدن دستگاه به یک حالت مشخص از شکست یا خرابی انجام می شود.
چرا تعمیرات اساسی ؟
دامنه کار اورهال متأثر است از عملکرد عملیاتی فعلی کارخانه یا سازمان و همچنین میزان و اثربخشی نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه که در فواصل بین تعمیرات اساسی انجام می‌شود. هدف از تعمیرات اساسی ( (overhaul) ،حفظ و نگهداری سیستم در شرایط کارآمد می‌باشد.
مواردی که اورهال باعث کاهش قابلیت اطمینان می شود
- استفاده از قطعات و مواد نامرغوب و اشتباه
- ضعف و نداشتن مهرت کافی در انجام کارها و فعالیت‌های تعریف‌شده
- تصمیم‌های نامناسب و نادرست مدیران و مهندسان سازمان
- داشتن ضعف در برنامه‌ریزی و آماده‌سازی فعالیت‌های تعریف‌شده
تفاوت تعمیرات اساسی با سایر پروژه‌ها و فعالیت‌ها
سایر فعالیت‌های سازمان را می‌توان با قطعیت نسبی و با اطمینان برنامه‌ریزی کرد و چنانچه برنامه به هم بخورد، به احتمال زیاد ناشی از نیروی بیرونی و عناصر خارج از سازمان خواهد بود درصورتی‌که برنامه‌ریزی اورهال در ذات خود عدم قطعیت دارد. پروژه‌ها و کار تعریف‌شده در سازمان‌ها، یک فرآیند از بالا به پایین می‌باشد، اما یک تعمیر اساسی یا همان اورهال با فهرست کار تفکیک نشده شروع می‌شود و با تشکیل کار و برنامه زمانبندی ادامه پیدا می‌کند، درواقع تعمیرات اساسی برعکس سایر پروژه‌ها و کارهای تعریف‌شده سازمان یک فرآیند از پایین به بالا هستند.
