معرفی استراتژی های نگهداری و تعمیرات
استراتژی مسیر و جهت دستیابی به منابع سازمان به سمت هدف را مشخص میکند. در واقع در این سطح تخصیص منابع صورت می گیرد، نظیر مشخص کردن تجهیزات، تعیین منابع انسانی و تعیین مواد مصرفی و تاکتیک منابع گفته شده را به حرکت در می آورد تا بتوانیم آن را به هدف نزدیک کنیم، در واقع به اجرا گذاشتن این منابع از وظایف تاکتیک می باشد.
سطح اول : سطح استراتژی
این سطح از واکنشی و پیشگیرانه تشکیل شده است.
واکنشی (Reactive)
در واقع برنامه ریزی وجود ندارد یا اگر وجود دارد خیلی محدود می باشد. در واقع سطحی است که از قبل اقدامی صورت نگرفته و واکنش سریعی را میطلبد و نیاز به تصمیمگیری آنی و لحظه ای دارد.
پیشگیرانه (Preventive)
از قبل تعیین شده و براساس معیارهای مشخص، فعالیت ها روی دستگاه پیاده سازی می شود. نت پیشگیرانه نیاز به برنامهریزی از قبل دارد و اتفاقی که روی دستگاه صورت میگیرد برنامهریزی شده و هدفمند می باشد.
سطح دوم : سطح سیاسی
این سطح شامل؛ نت اصلاحی، فرصت طلبانه، از پیش تعیین شده، پیش نگر و پیشگویانه می باشد. در ادامه به بررسی هر یک می پردازیم؛
نت اصلاحی
نت اصلاحی به این معناست که کار نت زمانی صورت می گیرد که دستگاه کاملاً خراب شده باشد و تعمیر صورت گیرد. و در واقع زمانی دستگاه مشغول به کار بوده هیچ گونه عملی صورت نمیگیرد و برای پیادهسازی نت منتظر میمانیم تا دستگاه از کار بیافتد.
فرصت طلبانه
در نت فرصت طلبانه از هر فرصتی برای پیادهسازی نت استفاده میشود. مثلاً زمانی که یک قطعه خراب شد و دستگاه را باز شده، قطعات دیگر نیز مورد بازرسی قرار میگیرند.
از پیش تعیین شده
نت از پیش تعیین شده در واقع سیاستی است که از قبل زمانبندی شده است و با توجه به ظرفیت ماشین، دوره های بازرسی و تعمیر را برنامهریزی میکند.
پیش نگر
نت پیش نگر بر این پایه استوار است پیشگیری بهتر از درمان می باشد و تمرکز آن بر روی پیشگیری از خرابی می باشد تا اقدام در زمان خرابی !
کلید اصلی در نت پیش نگر، آنالیز علل خرابی می باشد.
پیشگویانه
نت پیشگویانه در واقع روند فرسایش ماشین را مشخص میکند و تعیین میکند که ماشین از نظر فرسودگی چه مکانیزمی را طی میکند.
سطح سوم : سطح تاکتیک ها
این سطح شامل دسته بزرگی از نگهداری و تعمیرات را شامل می شود که در ادامه به مختصر تشریح می شوند؛
نگهداری و تعمیرات واکنش سریع (IRM)
Immediate Reactive Maintenance
در این نوع نت چون مجبور هستیم از تمام منابع موجود استفاده کنیم، بحث لجستیک اهمیت فراوانی دارد.
نت واکنشی زمان بندی شده (SRM)
Scheduled Reactive Maintenance
نت برنامهریزی شدهای است که باعث میشود از منابع بهتر استفاده شود. ترجیحاً در سیستم هایی مورد استفاده قرار می گیرد که پیوسته نبوده و با خرابی یک دستگاه، کل خط تولید از کار نمی افتد.
نت واکنشی تعویقی (DRM)
Defer Reactive Maintenance
در خرابی هایی که اهمیت چندانی ندارند از این نوع نت استفاده میشود. مانند زمانی که با کمبود نیروی انسانی یا مواد روبرو هستیم یا دستگاه مورد نظر، دستگاه کاربردی نیست و برای صرفه جویی در منابع، تعمیر آن را به تعویق میاندازیم.
نت بر اساس خرابی (FBM)
Failure Break down Maintenance
زمانی که صبر می کنیم تا در دستگاه خرابی بیشتر صورت پذیرد آنگاه اقدام به تعمیر می کنیم. در واقع زمانی از این نت استفاده می شود که تجهیزات کافی نداشته باشیم و ماشین ساختار پیچیده ای نداشته باشد و نیازمند منابع لجستیکی نباشیم و همینطور خرابی این ماشین ها باعث خطرات جانی و مالی نشود.
نت استارت تا خرابی (OTF)
Operation To Failure
در این نوع اقدام تلاش برای کاهش تعداد خرابیها صورت نمیگیرد و معمولاً برای دستگاههایی کاربرد دارد که دیر به دیر دچار خرابی میشوند.
نت مبتنی بر سن (AGM)
Age based Maintenance
هر دستگاه یک طول عمر خاصی دارد.
- آیا دو شیفت از دستگاه استفاده میشود ؟
- در طول هفته چند ساعت مورد استفاده قرار می گیرد ؟
معمولا تا زمانی که دستگاه کار می کند از این تکنیک استفاده می شود و پس از خرابی باید از تکنیک های قبل استفاده نماییم.
نت در فواصل زمانی مشخص (BBM)
Block based Maintenance
در این تاکتیک کار نت به صورت بلوکی (دسته ای) انجام می شود. مانند برگزاری دوره های بازرسی با فاصله های زمانی دو هفته ای ، سه هفتهای و متفاوت
نت در فواصل زمانی ثابت ( CIM)
Constant Interval Maintenance
در این نوع تکنیک بازرسیهای ثابت انجام میشود، مانند برگزاری دوره ای بازرسی با فاصله زمانی 6 ماهه.
نت دسترسی محور هدف (ACM)
Availability Centred Maintenance
هدف در این روش افزایش قابلیت دسترسی می باشد. این روش میانگین زمان استفاده از ماشین و میانگین زمان بیکاری و از کار افتادگی ماشین را محاسبه و با استفاده از مقایسه آنها فاصله زمانی لازم برای انجام تعمیرات را مشخص میکند.
نت مبتنی بر کسب و کار (BCM)
Business Centred Maintenance
یک تاکتیک نو و جدید مبتنی بر افزایش سود می باشد. (هدف آن سود آوری می باشد)
نت مبتنی بر طراحی (DOM)
Design Out Maintenance
زمانی که دستگاه به طور مداوم دچار خرابی می شود نیاز به تغییر در طراحی دارد. یک دستگاه که به صورت استاندارد تعریف شده باشد بسته به نوع بهره برداری و استفاده از آن نیاز به طراحی خاصی دارد.
نت مبتنی بر اجتناب (ABM)
Avoidance Based Maintenance
در این نوع تکنیک سعی میشود حداقل ممکن دستگاه دچار خرابی نشود.
کاربرد آن برای دستگاه هایی است که از نظر از نظر فنآوری و تکنولوژی، پیچیدگی بالایی دارند.
در این تاکتیک تمام تلاش در این است که سیستم به سمت خرابی کشیده نشود.
نت مبتنی بر شرایط و وضعیت (CBM)
Condition Based Maintenance
در این تاکتیک با توجه به شرایط دستگاه، فواصل زمانی برای بازرسی تعیین میشوند.
مبتنی بر تشخیص (DBM)
Diagnosis Based Maintenance
براساس بازرسی که توسط بازرس انجام میشود اقداماتی در خصوص نت انجام میشود بنابراین در این تاکتیک قدرت تشخیص و تجربه بازرس مهم می باشد. DBM در واقع بخشی از TPM می باشد. همانطور که گفته شد به دلیل استفاده این روش از حواس انسانی، تجربه و مهارت فرد اهمیت ویژه ای دارد.
سطح چهارم : سطح روش ها
سطح چهارم از استراتژی های نگهداری و تعمیرات شامل 9 استراتژی مهم است که در ادامه به صورت مختصر تشریح می شوند؛
نگهداری و تعمیرات با زمان ثابت ( FTM)
Fixed Time Maintenance
زمان ثابتی برای بازرسی مشخص می شود مانند یک بار در سال و تفاوت آن با CIM در این است که فاصله زمانی بیشتر می شود.
نت مبتنی بر بازرسی (IBM)
Inspection Based Maintenance
بر اساس بازرسیهای انجام شده تصمیم گیری می شود که چه نوع اقدامی صورت گیرد.
نت مبتنی بر دوره زندگی (LBM)
Life Based Maintenance
چرخه عمر محصول براساس دوره عمر ماشین در نظر گرفته می شود و یک سری کارهای زمانبندی شده بر روی آن انجام می شود.
نت پیشگیرانه برنامهریزی شده (PPM)
Planing Priventive Maintenance
یک نت منظم و تکراری به منظور آماده به کار نگه داشتن دستگاه
نت مبتنی بر زمان (TBM)
Time Based Maintenance
مشابه روش های گذشته اما به شکلی منعطف تر می باشد و در فواصل زمانی ثابت (چه دستگاه خراب باشد و چه دستگاه خراب نباشد) کار نت را انجام میدهد. این روش در طول عمر طبیعی دستگاه قابل استفاده می باشد.
یکی از مشکلات این روش کم کردن بازه تولید است مخصوصاً زمانی که ماشین خیلی پیچیده باشد.
نت مبتنی بر استفاده (UBM)
Use Based Maintenance
زمانی که به وضعیت shut down میرسیم و وضعیت بد میشود مجبوراً از این روش استفاده میشود.
نت مبتنی بر ریسک (RBM)
Risk Based Maintenance
در این روش هزینه ریسک و احتمالات رویداد خرابی در چرخه عمر محصول را تحلیل میکنند و با استفاده از تحلیل ها و بازرسی های صورت گرفته اقدام مورد نیاز تشخیص داده میشود.
نت مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM)
Reliability centred Maintenance
حالات بالقوه و محتمل خرابی را بررسی می کند و پس از شناسایی اقدامات لازم جهت حذف انها را انجام میدهد. RCM برای هر دستگاه ممکن است روش متفاوتی را درنظر بگیرد.
نت بهره ور جامع ( TPM)
Total Productive Maintenance
تمرکز TPM بر افراد و فرآیندهایی است که در سازمان اتفاق میافتند و در واقع تمامی افراد سازمان را درگیر میکند. یکی از دلایل اهمیت زیاد TPM این است که تمامی افراد در سازمان را با یکدیگر هماهنگ میکند.
TPM در واقع می توان گفت بخش جدانشدنی از مدیریت کیفیت جامع می باشد.
اجرای TPMدر سازمان باعث موارد زیر می شود ؛
- افزایش زمان آماده به کار بودن تمامی دستگاه ها
- افزایش قابلیت اطمینان دستگاه ها
- کاهش ضایعات و اتلافات
- افزایش مستمر اثربخشی و کارایی کل سیستم
نکته : از مهمترین اهداف TPM کاهش ضایعات و اتلافات و افزایش مستمر اثربخشی و کارایی سیستم می باشد.